Historia Firmy LEGO

Dzisiaj obchodzimy Międzynarodowy Dzień LEGO. Z tej okazji chcemy przedstawić wam historię naszej ukochanej firmy.

Za oficjalny początek istnienia firmy LEGO uznaje się rok 1932, jednak cofniemy się o kilka lat wstecz, żeby lepiej nakreślić Wam jej historię.

Ole Kirk Christiansen urodził się 7 kwietnia 1891 roku w Vejle, mieście na Półwyspie Jutlandzkim w Danii. W wieku sześciu lat zaczął wypasać owce swojej rodziny na polach, a dla zabicia czasu podczas długich godzin na dworze rzeźbił małe drewniane figurki. W wieku 14 lat zaczął szkolić się pod kierunkiem swojego starszego brata, Kristiana Bonde Christiansena. Chciał zostać stolarzem.

W 1911 roku opuścił Danię i na 5 lat wyjechał do Niemiec żeby pracować jako stolarz.
Po powrocie do domu, w roku 1916, za zaoszczędzone pieniądze kupił mały zakład stolarski. Zaczął świadczyć dość dochodowe usługi renowacji i rozbudowy domów w Billund oraz Jutlandii, a w zimniejszych miesiącach tworzył meble na zamówienie.

Praktykując swój fach w Norwegii, Christiansen poznał Kirstine Sørensen, córkę norweskiego serowara, z którą po powrocie do Billund się ożenił – był to rok 1916. Mieli czworo dzieci o imionach Johannes, Karl Georg, Godtfred i Gerhardt. W 1924r biznes Olego został prawie całkowicie „zniszczony” przez jego synów. Karl Georg i Godtfred, spowodowali pożar w warsztacie, w którego konsekwencji spłonął zarówno zakład, jak i dom rodzinny.

Na szczęście dom oraz warsztat zostały odbudowane. W 1930 roku, Ole zatrudniał już kilku pracowników w dynamicznie rozwijającej się firmie. Jednakże, na początku lat trzydziestych, biznes Christiansena ucierpiał z powodu Wielkiego Kryzysu w Danii. Spadek cen upraw rolnych spowodował, że wielu jego klientów nie było stać na produkty jego firmy. W jego wyniku był zmuszony zwolnić wszystkich swoich pracowników. Jednak nie poddawał się. Chcąc sprzedawać więcej produktów oraz jakoś utrzymać rodzinę, Christiansen podjął decyzję o produkcji tanich wyrobów drewnianych, w tym drewnianych zabawek. Jednym z pierwszych wyrobów tego typu była słynna drewniana kaczka LEGO. 

W tym samym roku Olego spotkały dwie kolejne tragedie: zmarła jego żona Kristine, a warsztat ucierpiał w kolejnym pożarze. Został sam z czwórką synów. Na szczęście jakiś czas później jego wyroby, a głównie zabawki zaczęły stawać się popularne. Zaczął poszerzać gamę swoich wyrobów, dodając do oferty np. drewniane Jo-Jo czy modele samochodów. W przedsięwzięciu zaczął mu także pomagać najstarszy syn: Godtfred Kirk Christiansen.

Mimo iż początkowo sprzedaż szła słabo, udało mu się wyżywić rodzinę i przetrwać zimę. Ponadto, zatrudnił również kilku pracowników (w większości wcześniej zwolnionych z powodów problemów finansowych). Warsztat powoli stawał na nogi. W 1934r Ole ogłosił konkurs wśród swoich podwładnych na nazwę dla firmy. Nagrodą była butelka wina domowej roboty. I tak oto powstała nazwa LEGO – słowo to powstało na bazie 2 duńskich słów: „leg godt” co w tłumaczeniu oznacza ,,Baw się dobrze”. Została ona dobrze przyjęta na rynku, a biznes powoli się rozwijał. W 1936 roku Ole zakupił do zakładu pierwszą frezarkę, która znacznie usprawniła i polepszyła jakość zabawek.

Pod koniec lat 30 firma pojawiły się już regularne zyski, mimo iż wybuchła II Wojna Światowa. Niestety w nocy 20 marca 1942 roku na Olego spadło kolejne nieszczęście. W warsztacie wybuchł spory pożar, który doszczętnie zniszczył wszystkie projekty, produkty oraz siedzibę.

Był to pierwszy poważny kryzys w historii firmy LEGO. Jednak dzięki zyskom z poprzednich lat oraz uporowi Olego udało się zbudować na miejscu zgliszcz pierwszą większą fabrykę. Dzięki pozycji na rynku oraz sprzedaży drewnianych zabawek, firma działała coraz płynniej. Zatrudniała już ona 40 pracowników. W związku z tym, jej założyciel zaczął poszukiwać nowych wyzwań. W 1946r. Ole pojechał na targi do Kopenhagi, gdzie jego uwagę przykuła maszyna do formowania tworzyw sztucznych. Zdecydował się na jej zakup, mimo iż wymagało to znacznej inwestycji jego środków.

I tak oto w 1947r. zakład Olego zaczął produkować pierwsze zabawki z tworzyw sztucznych. Były to misie oraz grzechotki. Dodatkowo Ole wciąż posiadał plastikowe cegiełki, które były próbkami rozdawanymi na targach w Kopenchadze. Mimo iż nikt nie widział w nich potencjału, postanowił on je lekko przeprojektować i wprowadzić do produkcji. Jednak dopiero po stworzeniu traktora Fergusona, plastikowe zabawki odniosły prawdziwy sukces.

Jednak sprzedaż zabawek zanikała w okresie letnim. W związku z tym, najstarszy syn Olego – Godtfred ruszył wraz ze swoją żoną w podróż po kraju, sprzedając wyroby firmy. Dzięki czemu udało się pozyskać większe fundusze, oraz jeszcze bardziej zwiększyć popularność wyrobów firmy.

W 1949r. powstały pierwowzory dzisiejszych klocków LEGO. Co ciekawe bazowały one na zestawach firmy Kiddycraft, jednak zostały one zmodyfikowane wystarczająco by nie zostały naruszone prawa patentowe. Wówczas klocki wychodziły pod nazwą ,,Automatic Binding Bricks,,

W 1953 roku debiutują one na rynku Duńskim. Jednak mimo, że były popularne, to nękał je jeden duży problem. Konstrukcje z nich zbudowane nie były trwałe, i łatwo się rozpadały. To skłoniło Gotfryda do stworzenia nowej wersji klocków. Udoskonala on stare cegiełki dodając szkielet z plastikową rurką w środku klocka, w celu ich wzmocnienia. Był to przełomowy krok, dzięki któremu powstał system LEGO.

28 stycznia 1958 roku, klocki LEGO zostały opatentowane. Niestety około półtora miesiąca po uzyskaniu patentu, na zawał serca zmarł założyciel firmy: Ole Kirk Christiansen. Po jego śmierci stanowisko dyrektora zajął jego syn: Godfred Kirk Christiansen. W 1960r. firmę dotyka kolejna tragedia. W fabryce wybucha pożar, który doszczętnie trawi część fabryki odpowiedzialną za produkcję drewnianych zabawek. Zmusza to firmę do głębokiej analizy sytuacji na rynku. Prognozy rosnącej popularności klocków, jak również bilans strat wywołanych pożarem doprowadził do podjęcia strategicznej decyzji zaprzestania produkcji produktów z drewna. Od tej chwili skupiono się na produkcji plastikowych klocków i stałemu poszerzaniu oferty produktów LEGO.

W 1961r. rozpoczęto eksport pierwszych zestawów do Stanów Zjednoczonych. Firma LEGO stale powiększała także eksport na bliskie rynki zagraniczne, a popularność klocków stale rosła. W 1963r. doskonalono tworzywa sztuczne używane do produkcji (Octan Celulozy zastąpiono tworzywem ABS), a do zestawów zaczęto dołączać instrukcje budowania. W tym momencie fabryka zatrudniała już 450 pracowników.

Już w 1968r w Billund powstał pierwszy Legoland. Park rozrywki zbudowany z klocków LEGO. Tylko w pierwszym roku jego działalności odwiedziło go ponad 625 tys. osób, a już w 1996r bramę wejściową do parku przekroczył 25 milionowy odwiedzający.

W 1969r na rynku pojawiły się pierwsze klocki LEGO dla najmłodszych – Seria LEGO DUPLO. Większe, szersze elementy miały ułatwić zabawę nimi, oraz zwiększyć poziom bezpieczeństwa. Były za duże, by małe dzieci mogły je połknąć.
W 1973 roku logo LEGO przechodzi lifting graficzny. Kwadrat z poprzedniej wersji (z 1964r.) zostaje zachowany, ale aby skupić się na nazwie firmy, projektanci usuwają słowo „system” i pięć kolorowych pasków. Miękko zaokrąglony napis zostaje zaostrzony, a białe litery mają charakterystyczny dla lat 70. podwójny kontur – czarno-żółty. Jest to forma zbliżająca nas do obecnie używanej. Ogólne zmiany w kwestii logo firmy, prezentujemy na grafice poniżej.

W 1977r na rynku debiutuje seria Technic, wprowadzająca nowe rodzaje części i mechanizmy.

Natomiast w 1978r pojawiły się pierwsze klasyczne minifigurki, które zastąpiły poprzednie wersje figurek:
Duże klockowe z ruchomymi rękami i głową, ale bez nóg z 1974r. oraz małe figurki sceniczne bez ruchomych kończyn z 1975r.
Najnowsza forma minifigurki zyskała ruchome nogi, ręce, głowę i dłonie. Pod taką postacią znamy je dzisiaj.

Aż do 1989r wszystkie figurki posiadały klasyczną żółtą główkę z uśmiechem. Zmieniło się to po wprowadzeniu na rynek figurek z Serii Pirates. Gdzie pojawił się dodatkowy nadruk brody, czy wąsów oraz ust. Pojawiły się także figurki zwierząt. Klasyczny żółty kolor figurek trwał aż do 2004 roku, gdy na rynku pojawiły się pierwsze figurki z bardziej naturalnym odcieniem, mającym przypominać skórę. A zawdzięczamy to seriom licencjonowanym, takim jak Star Wars, Harry Potter czy też Spider-Man.

W 1986r. Gotfred zrzeka się funkcji dyrektora firmy, a stanowisko przejmuje jego syn: Kjeld Kirk Kristiansen.
22 Marca 1996r. powstaje strona internetowa LEGO.com
W 1997r. powstaje pierwsza gra komputerowa LEGO – LEGO Island.

W 1998r. Grupa LEGO łączy siły z MIT MEDIA LAB co skutkuje wypuszczeniem pierwszych zestawów Mindstorms – klocków połączonych z nowoczesną technologią, umożliwiającą budowanie działających robotów.

W 1999 roku ogłoszona została pierwsza w historii LEGO seria licencjonowana. A mianowicie seria LEGO Star Wars. Możecie poczytać o jej historii tutaj: https://afols.pl/lego-star-wars-historia-serii

W 2000 roku otwiera się pierwsza zagraniczna fabryka LEGO – w Czechach.

Natomiast w 2002 roku w Niemczech powstał pierwszy na świecie Brand Retail Store. Był to poprzednich oficjalnych LEGO Store-ów jakie znamy dzisiaj.

W latach 1999-2004 firma LEGO cierpi z powodu kryzysu oraz błędnych decyzji marketingowych. Na problemy nałożyło się parę głównych czynników między innymi bałagan w kosztorysach produkcji zestawów. Według słów dyrektora marketingu LEGO – Madsa Nippera: ,,Firma LEGO na tamtym etapie nie miała pojęcia, ile kosztuje wyprodukowanie większości jej klocków, nie miała pojęcia, ile wyprodukowały poszczególne zestawy. Najbardziej szokujące odkrycie dotyczyło zestawów zawierających mikrosilniki LEGO i zestawy światłowodowe — w obu przypadkach pozyskiwanie i produkcja tych części kosztowała LEGO więcej niż kwota za jaką cały zestaw był sprzedawany”.

Dodatkowo do kryzysu dołożyło się wypuszczenie kilku naprawdę słabych serii. Między innymi Galidora z 2002r (uważanego za najgorszą serię w historii firmy), Znap’a, LEGO Scala czy Primo. Przed bankructwem firmę uchroniła zmiana kierownictwa oraz wzrost popularności nowej linii zestawów Bionicle oraz Harry Potter. Samo Bionicle w czasie kryzysu odpowiadało za ok. 25% całkowitych przychodów firmy, jednak bez dalszych zmian nie było by w stanie uratować marki.

W związku z tym w 2004r Stanowisko Dyrektora przejmuje pierwsza osoba spoza rodziny Christiansenów – Jørgen Vig Knudstorp. Natomiast Kjeld Kirk Kristiansen zajmuje stanowisko Wiceprezesa. Choć nadal 70% udziałów firmy posiada rodzina Christiansenów. Od razu po objęciu przez niego stanowiska, rozpoczęły się gruntowne zmiany w firmie.
Znacznie zredukowano liczbę pracowników, zamknięto dział gier LEGO, co skutkowało założeniem przez paru byłych pracowników firmy Travelers Tales, która po dziś dzień produkuje gry licencjonowane LEGO, jednak bez dawnego kierownictwa. Dodatkowo zwolniono sporo nowych projektantów, którzy choć byli dobrzy w swej dziedzinie to według Jørgena nie podchodzili do tego hobbystycznie. I tak w 2006r. zostały zorganizowane pierwsze warsztaty dla projektantów – Afol-i (Adult Fan of LEGO).

W 2007r. Stanowisko Wiceprezesa przejmuje Thomas Kirk Kristiansen – reprezentujący już 4 generację rodziny Christiansen. 2010 rok przyniósł nam debiut CMF-ów, czyli losowych saszetek z figurkami w środku. W latach 2011-2012 na rynku pojawiają się 2 kolejne popularne do dziś serie: LEGO Friends oraz LEGO Ninjago. Co ciekawe w 2012r firmę LEGO wpisano do księgi rekordów Guinessa jako największego producenta opon na świecie. W 2014r liczba opon wytworzonych przez naszą ulubioną firmę, wyniosła 650 mln sztuk.

Natomiast w 2014r w kinach pojawia się pierwszy (duży) film o LEGO. Odnosi on ogromny sukces, oraz znacząco poprawia sprzedaż produktów LEGO na całym świecie.

W sierpniu 2017r stanowisko CEO obejmuje Niels B. Christiansen. Również w tym roku w Billund otwiera się LEGO House. Jest to interaktywne centrum połączone z muzeum LEGO. Obowiązkowa pozycja do odwiedzenia, dla każdego fana klocków.

Dodatkowo w Wielkiej Brytanii debiutuje program LEGO Masters, którego polską edycję (a nawet 2) mogliście zobaczyć w 2020r.

W 2018r następują 3 ważne wydarzenia. 60 lecie klocków LEGO, 40 lecie figurek LEGO oraz na rynek zostają wprowadzone w wybranych zestawach, pierwsze klocki wyprodukowane na bazie trzciny cukrowej oraz mniej szkodliwych dla środowiska materiałów.

Obecnie firma kontynuuje działania w kierunku zmniejszenia obrotu tworzyw sztucznych, które nie nadają się do recyklingu. Niedawno informowaliśmy, że pojawił się już pierwszy zestaw hybrydowy z papierowymi woreczkami zawierającymi elementy, zamiast tradycyjnych foliowych, a mianowicie prezent dla pracowników LEGO: Zestaw 4002021 The Temple of Celebrations.

Łącznie na przestrzeni lat Firma LEGO stworzyła ok. 140 serii produktów, ponad 17k rodzajów zestawów oraz 13.9k rodzajów figurek. Największym obecnie wydanym zestawem jest Mapa Świata 31203 z serii ART – zawiera ona aż 11 695 części.

Wraz z ubiegiem lat widzimy także coraz większy udział technologii i elektroniki w zestawach LEGO. Zaczynając od silniczków dla pociągów, przez elektronikę w zestawach Technic i Mindstorms aż po klocki z kodami kreskowymi, umożliwiające zabawę nimi także na telefonie. Do tego aplikacje na telefony, do zabawy w świecie wirtualnym. Jak widać LEGO stara się iść z duchem czasu, choć nie zawsze jest to dobre dla marki (np. widowiskowy upadek serii Hidden Side czy najnowszej Vidiyo). Ale kto wie co zostanie nam w przyszłości zaprezentowane.

I na tym na chwilę obecną zakończymy Historię o LEGO. Może znacie inne przełomowe momenty w historii tej firmy?

Od małej firmy w zakładzie stolarskim po międzynarodową korporację. Tak potoczyła się ta historia. A wy? Kiedy zaczęliście swoją przygodę z tą marką?